Erwt
Aan de basis van de groente veredeling
Geschiedenis: Erwten worden al erg lang gegeten en als groente zelfs vermeld in de bijbel. De doperwt, kreukerwt, gele erwt, grauwe erwt, groene erwt, kapucijner, de sugarsnap en het peultje behoren allemaal tot de erwtenfamilie. De erwt (Pisum sativum) komt oorspronkelijk uit het oostelijke Middellandse-zeegebied, Iran, Afghanistan en Tibet.
Erwten waren ook de test-groentes waarmee dhr. Mendel onderzoek deed naar de wetten van de genetica. De bevindingen hiervan legden de basis voor de groente-veredeling en dus de ontwikkeling van onze huidige groenten en fruitrassen.
Gebruik: Vanaf het moment dat mensen erwten gingen eten werden eerst vooral de rijpe, droge erwten gebruikt. Het duurde mogelijk tot de 15de eeuw voor men in Frankrijk de onrijpe groene erwtjes begon te eten die bij ons bekendstaan als de doperwt. De peul van de doperwt is van nature voorzien van een taaie binnenhuid en daarom niet goed eetbaar. Erwten, bonen en kapucijners groeiden goed in ons klimaat en gedroogd waren ze lang houdbaar. Voordat de aardappel was ingeburgerd, werden er heel veel peulvruchten (bonen en erwten) gegeten. Een overblijfsel daarvan is de typische erwtensoep of snert.
Teelt: Doperwten, peultjes, sugarsnaps en kapucijners zijn ideale groenten voor tuinders. Ze zijn makkelijk te telen en ze zijn ook nog eens een ideale groenbemester voor de tuin. De erwt heeft het vermogen om stikstof uit de lucht op te slaan en deze vervolgens gemakkelijk aan de grond af te geven, waardoor deze vruchtbaarder wordt. Als tuinder kan je kiezen voor stok- of stam-erwten. Stokerwten zijn lang en hebben ondersteuning van gaas nodig om tegenaan te klimmen. Stamerwten blijven dichter bij de grond, maar vallen toch vaak om zonder ondersteuning.
Bij de Warmoes: We telen bij de Warmoes doperwten (1e vroege mei, kelvedon wonder), kapucijners (blauwschokkers) en peultjes (rijspeul hendriks en stampeul norli). We vinden het fijn om in ieder geval een deel stamdoperwten en stampeulen te telen omdat we die iets eerder kunnen opkweken onder koud glas op de bakkenplek. Zo spreiden we de oogst een beetje en komen de rijspeulen en erwten iets later.
